Ngưu tầm ngưu mã tầm mã kiến thức mới năm 2023

Có phải trong phim ảnh hay kể cả là trong cuộc sống, bạn đều rất quen thuộc với thành ngữ “Ngưu tầm ngưu mã tầm mã” hay không? Vậy câu nói này mang ý nghĩa gì, nguồn gốc của nó là từ đâu? Hãy đọc bài viết sau để có câu trả lời chi tiết bạn nhé!

Thành ngữ ngưu tầm ngưu, mã tầm mã là gì?

Ngưu tầm ngưu, mã tầm mã là một thành ngữ Hán Việt, muốn nói rằng “Vạn dĩ quần phân”, tức là trâu thì sẽ tìm đến với trâu (Con vật cùng loài), còn ngựa thì sẽ bị thu hút bởi ngựa. Hiểu sơ qua thì ý nghĩa của câu này là: Mọi vật đều phải cùng loại, đã là loài nào thì phải tìm đến loài đó, có như vậy thì mới tương xứng.

Cụ thể, nếu chúng ta xét từng chữ Hán Việt: “ngưu” là trâu, “mã” là ngựa, “tầm” là tìm kiếm. Như vậy, những người, những vật có chung sở thích, mục tiêu sẽ tìm đến với nhau. Câu nói này thường mang nghĩa tích cực, hướng đến cái đẹp là cái chung giữa “ngưu” và “mã”.

Thế nhưng, khi du nhập về Việt Nam, câu nói này bị một chút biến tướng, tức là nó nghiêng về phía tiêu cực nhiều hơn. Đôi khi nó cũng ám chỉ: Những kẻ xấu xa lại gặp kẻ gian manh để làm nên những chuyện xấu. 

Trong kho tàng thành ngữ Việt Nam, có rất nhiều câu nói mang ý nghĩa tương tự câu nói trên, tuy nhiên, có một số câu sẽ mang ý nghĩa tiêu cực, chê bai: Cá mè một lứa, mèo mả gà đồng, kẻ cắp gặp bà già,…

Một số câu khác mang ý nghĩa tốt đẹp hơn như: Ngựa chạy có bầy – Chim bay có bạn, đi buôn có hội – đi bán có phường,…

Nguồn gốc của câu nói ngưu tầm ngưu mã tầm mã

Ngưu tầm ngưu, mã tầm mã là câu nói có nguồn gốc xuất xứ từ câu chuyện con ngựa của Khô Khởi (Ông là một học trò của Khúc Ban, mà khúc Ban lại là đồ đệ của Khổng Tử). Chuyện kể rằng, trong một lần chinh chiến nơi sa trường, con tuấn mã của Ngô Khởi không may bị đứt dây cương và đã bị thất lạc. 

Không lâu sau đó, con ngựa gặp phải một bầy trâu rừng hung hãn. Nó bị đám trâu kia húc túi bụi, thừa sống thiếu c.h.ế.t. May mắn là con ngựa đã thoát được khỏi vùng vây và chạy được tới đàn ngựa nơi thảm cỏ thảo nguyên. Nhờ đó mà nó được bảo vệ bởi đồng loại và được người dân ứng cứu kịp thời. Cuối cùng, con ngựa được chữa lành và quay về với người chủ là Ngô Khởi. 

Người ta hiểu ra rằng, đám trâu hay đám ngựa sẽ bảo vệ đồng loại trước nguy cơ từ kẻ thù. Còn nếu trâu gặp ngựa thì sẽ không hợp nhau, chỉ có nước đánh nhau mãi không thôi. “Ngưu tầm ngưu, mã tầm mã” bắt đầu xuất hiện từ đây.

Giải thích ý nghĩa của ngưu tầm ngưu mã tầm mã về tình yêu, tình bạn

*Chọn bạn dựa trên nguyên tắc nào để bền lâu?

Câu nói trên chứa đựng bài học về việc chọn bạn mà chơi, chọn thầy mà học. Bởi chỉ có những người tốt, tương xứng, giống với chúng ta thì mới có thể xây dựng nên mối quan hệ lâu dài. Còn nếu không hợp nhau, sớm muộn cũng “đường ai nấy đi”. Thậm chí, nếu bạn không chọn bạn bè cẩn thận thì sẽ bị nhiễm thói hư, tật xấu từ họ.

*Ngưu tầm ngưu, mã tầm mã trong tình yêu nghĩa là gì?

Điều này còn càng quan trọng hơn khi chọn người yêu, bạn đời. Vì họ chính là người sẽ gắn bó với ta suốt nửa hơn nửa quãng đời còn lại. Ngày ngày, ta và họ đều phải chạm mặt nhau, chia ngọt, sẻ bùi cho nhau. Nếu như chọn sai người thì sẽ dẫn đến cuộc hôn nhân không hạnh phúc. Do đó, bạn cần cẩn trọng, đưa ra quyết định đúng đắn trước khi chọn phu thê của mình nhé!

Có thể bạn quan tâm:

Câu hỏi khác xoay quanh thành ngữ Hán Việt trên

Ngưu tầm ngưu mã tầm mã tiếng Anh viết là gì?

Vì câu nói này bắt nguồn từ câu chuyện từ Trung Quốc và du nhập sang Việt Nam nên chỉ đất nước chúng ta và Trung Hoa là có câu nói này. Sẽ rất khó tìm câu nào thay thế được hoàn toàn ý nghĩa của “ngưu tầm ngưu, mã tầm mã” trong tiếng Anh.

Tuy nhiên, trong văn hóa phương Tây, có một câu nói cũng mang ý nghĩa tương tự với câu thành ngữ mà chúng ta đang xét, đó là: “Birds of a feather flock together”. Dịch nghĩa ra tiếng Việt thì nó có nghĩa là: Chim chóc ở cùng đàn. Ý nói rằng, chim chóc sẽ sống nương tựa lẫn nhau, cùng nhau kiếm ăn, săn mồi và bảo vệ nhau trước kẻ thù.

Có thể nói, điều khác biệt duy nhất là họ sử dụng hình ảnh con chim thay vì con trâu hay ngựa như chúng ta dùng mà thôi.

Ngưu tầm ngưu mã tầm mã tiếng Trung – Hán

Vì “ngưu tầm ngưu mã tầm mã” xuất hiện tại Trung Quốc nên đương nhiên chúng ta sẽ có cách viết câu này sang tiếng Trung là: 物以类聚，人以群分 – Phiên âm thành: wù yǐ lèi jù, rén yǐ qún fēn. 

Tuy nhiên, hiện nay, người Trung Quốc khá ít dùng lại thành ngữ này mà họ sẽ sử dụng 臭味相投 – Tức là “Xú vị tương dầu”. Ý nghĩa của câu này chính là: Người hôi hám, thối tha (Chỉ về nhân cách) sẽ sum họp, tụ tập lại với nhau. Có thể thấy câu thành ngữ mới này hướng nhiều về phần tiêu cực, chê bai hơn “Ngưu tầm ngưu, mã tầm mã”.

Lời kết

Trên đây là lời giải đáp của thegioimay.org về câu nói “Ngưu tầm ngưu mã tầm mã” cùng với nguồn gốc sâu xa, ý nghĩa đằng sau của nó. Hy vọng rằng, sau khi đọc bài này, bạn đã hiểu hoàn toàn về câu nói trên và sử dụng thành thạo nó trong đời sống. Hãy nhớ chia sẻ cho bạn bè cùng biết về bài viết nếu như bạn thấy nó hay, dễ hiểu nhé!