Aptomat là gì? Nguyên tắc hoạt động và cách lắp đặt aptomat

Việc lắp đặt một thiết bị đề phòng tự ngắt điện khi điện năng vượt mức quá tải là điều hoàn toàn cần thiết. Vậy cb là gì, aptomat là gì và cầu dao điện có tác dụng như thế nào trong việc bảo vệ hệ thống điện gia đình. Cùng chuyên gia sửa chữa điện uy tín của chúng tôi tìm hiểu về cb điện, cầu dao và cách đấu aptomat vào bảng điện để sử dụng điện an toàn.

Aptomat là gì?

Aptomat là gì? Aptomat là từ tiếng Nga dùng để gọi thiết bị đóng cắt tự động hay còn gọi là cầu dao tự động, được viết tắt là CB (Circuit Breaker) hoặc được gọi tắt là Át.

Aptomat có vai trò quan trọng trong hệ thống điện, nhiệm vụ chính của Aptomat là bảo vệ mạch điện, ngăn các trường hợp quá tải, ngắn mạch, sụt áp, truyền công suất ngược, chống giật, chống rò, bảo vệ theo từ nhiệt.

Cấu tạo của Aptomat

Cấu tạo của Aptomat gồm có: Tiếp điểm, hộp dập hồ quang, truyền động cắt và móc bảo vệ Aptomat.

Tiếp điểm của Aptomat

Aptomat thường có hai cấp tiếp điểm gồm: Tiếp điểm chính dùng để dẫn điện và hồ quang hoặc có thể là ba cấp tiếp điểm: Tiếp điểm chính, phụ và hồ quang (tiếp điểm phụ được dùng để tránh hồ quang cháy lan đến tiếp điểm chính).

Khi Aptomat đóng mạch, lúc này lần lượt là tiếp điểm hồ quang đóng trước, sau đó là tiếp điểm phụ và cuối cùng là tiếp điểm chính. Ngược lại khi cắt mạch, tiếp điểm chính sẽ mở trước, đến tiếp điểm phụ và sau cùng là tiếp điểm hồ quang.

Hộp dập hồ quang của Aptomat

Thông thường, trong buồng dập hồ quang thông dụng được phân thành nhiều đoạn ngắn, có những tấm thép xếp thành lưới ngăn để thuận lợi hơn cho việc dập tắt hồ quang.

Các thiết bị dập hồ quang có 2 kiểu là kiểu nửa kín và kiểu hở dùng để Aptomat dập hồ quang trong các chế độ làm việc của hệ thống điện.

Cơ cấu truyền động cắt Aptomat

Truyền động cắt Aptomat thường được điều khiển bằng tay và bằng cơ điện (điện từ, động cơ điện).

Truyền động cắt bằng tay được thực hiện với các Aptomat có dòng điện định mức thấp hơn 600A và được dùng thêm một tay phụ theo nguyên lý đòn bẩy để tăng lực điều khiển tay.

Đối với điều khiển bằng cơ điện (điện từ) được dùng ở các Aptomat có dòng điện lớn lên đến 1000A, ngoài ra chúng ta cũng có thể điều khiển bằng động cơ điện hoặc bằng khí nén.

Móc bảo vệ Aptomat

Móc bảo vệ sẽ tác động khi mạch điện có dấu hiệu quá dòng điện (quá tải hay ngắn mạch) và sụt áp giúp Aptomat tự động cắt điện, tránh những sự cố xảy ra.

Móc bảo vệ quá dòng điện (móc bảo vệ dòng điện cực đại) thường được làm từ hệ thống móc điện tử và rơ le nhiệt, được đặt bên trong CB. Móc bảo vệ quá dòng điện được dùng ở CB có dòng điện định mức đến 600A, có chức năng bảo vệ thiết bị điện không bị quá tải và ngắn mạch.

Móc bảo vệ sụt áp (móc bảo vệ điện áp thấp) thường được dùng theo kiểu điện từ, có cuộn dây mắc song song với mạch điện chính, cuộn dây này được quấn vài vòng với dây tiết diện nhỏ chịu điện áp nguồn.

Chúng ta thường mua Aptomat và chỉ quan tâm đến dòng điện chịu đựng của Aptomat đó là khi quá dòng Aptomat sẽ tự động nhảy mà chúng ta chưa biết phân biệt thế nào là loại tốt loại xấu?

Câu trả lời rất đơn giản bởi vì: Mỗi hãng sản xuất Aptomat cũng có giá khác nhau rất nhiều. Khi lựa chọn Aptomat chúng ta cần quan tâm đến các thông số của Aptomat để lựa chọn bảo vệ cho phù hợp và nên đọc catalog để biết các thông số đó.

Bảng tra thông số aptomat là gì?

In: dòng định mức: 2, 3, 6, 10, 16, 20, 25… với các dòng định mức lớn của các CB lớn như MCCB hay ACB, dòng này sẽ đi kèm với các máy biến áp điện lực có công suất tương ứng. Ví dụ: trạm 200KVA – 315A, trạm 250KVA – 400A, trạm 315KVA – 500A

Icu: viết tắt (ultimated current) là khả năng chịu đựng dòng điện lớn nhất của tiếp điểm cb trong thời gian 1 giây.

Ví dụ: Icu = 10KA thì tiếp điểm cb sẽ chịu đựng được dòng điện 10KA trong thời gian 1 giây. thông số này cho biết độ bền tiếp điểm của CB tổng. Ngoài thông số này thông số Ics cũng có tính chất tương tự, một số thiết bị dòng Icu có khả năng chịu trong 3 giây

Service Breaking capacity(%Icu), Ics: khả năng cắt thực tế khi xảy ra sự cố của thiết bị đó, điều này phụ thuộc vào từng nhà sản xuất.

Ví dụ: cùng là hãng LS có hai loai MCCB, loạị Ics=50%Icu, nhưng cũng có loại Ics=100%Icu, đó là do công nghệ của từng hãng có thể làm được đến đâu.

Characteristic cuver hay còn gọi là đường cong chọn lọc của CB điện. Đây chính là thông số quan trọng nhất cho việc chọn cb nằm ở vị trí nào cho hệ thống điện. Bạn nên xem kỹ lại các tài liệu nói về đường cong chọn lọc này.

Cách đấu aptomat chống giật

Bước 1: Ngắt nguồn điện và hệ thống điện

Bước 2: Bắt vít aptomat chống giật vào tủ điện, bảng điện, có nắp đậy.

Chú ý khi bắt vít thì bạn nên siết thật chắc chắn và cẩn thận để không bị lỏng lẻo trong quá trình sử dụng thiết bị điện (đầu line ở phía trên, đầu load ở phía dưới).

Bước 3: Đấu dây điện vào aptomat chống giật:

• Khi đấu dây điện vào aptomat chống giật thì nguồn AC được gắn vào đầu line, đầu ra thì gắn với phụ tải vào các cọc load.
• Không nên gắn ngược lại vì sẽ dễ gây chập cháy điện và nguy hiểm cho người sử dụng.
• Dây nóng phải đấu vào cọc L, dây nguội vào cọc N.
• Lưu ý, aptomat điện không có khả năng chống quá tải phải lắp đặt nối tiếp sau MCB và MCCB để đảm bảo an toàn cho hệ thống khi xảy ra quá tải, quá áp.

Bước 4: Hoàn thiện lắp đặt:

Sau khi lắp đặt xong aptomat chống giật bạn không nên chủ quan sử dụng luôn mà cần kiểm tra lại hệ thống điện để xem aptomat có hoạt động được không để điều chỉnh một cách kịp thời.

Nguyên nhân gây ra tình trạng Aptomat bị nhảy

Aptomat là gì? Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra tình trạng Aptomat bị nhảy, bạn hãy lưu ý nhé!

Đường điện bị quá tải

Aptomat bị nhảy liên tục có thể do nguồn điện của bạn đang bị quá tải, trường hợp này xảy ra khi bạn sử dụng đồng thời quá nhiều thiết bị điện dẫn đến công suất của Aptomat bị quá tải.

Đường điện tổng gặp sự cố gây cháy, chập

Khi đường điện tổng trong khu vực bạn sinh sống gặp sự cố như bị cháy, chập điện cũng khiến Aptomat không ổn định, dẫn đến hiện tượng nhảy liên tục.

Điện bị rò rỉ

Điện bị rò rỉ có thể gây ra nguy hiểm đến tính mạng của người dùng, trong trường hợp này Aptomat sẽ tự nhảy để ngắt toàn bộ dòng điện. Hiện tượng này thường xuất hiện khi bạn đấu dây sai trong lúc lắp đặt Aptomat hoặc dây điện âm tường trục trặc.

Aptomat bị trục trặc trong quá trình sử dụng

Do thanh lưỡi gà trong Aptomat bật/ tắt nhiều lần trong quá trình sử dụng, vượt quá số lần khởi động định sẵn nên sẽ bị mòn và làm cho các điểm tiếp xúc kém đi. Vì thế dòng điện chạy qua chập chờn và làm Aptomat nhảy liên tục.

Ngoài ra, nếu bạn sử dụng Aptomat không rõ nguồn gốc, kém chất lượng cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến việc Aptomat bị nhảy liên tục trong quá trình sử dụng.

Cách khắc phục tình trạng Aptomat bị nhảy

Để khắc phục tình trạng Aptomat bị nhảy liên tục, hãy tham khảo các bước hướng dẫn dưới đây.

Bước 1: Chuẩn bị các thiết bị cần thiết như tua vít, máy khoan, 1 Aptomat mới, 1 Aptomat chống giật và đồng hồ đo điện.

Bước 2: Ngắt nguồn điện của các thiết bị đang sử dụng và bật Aptomat, nếu Aptomat không nhảy có nghĩa là các thiết bị điện trong nhà gặp trục trặc. Nếu Aptomat vẫn nhảy thì các bạn tiến hành Bước 3.

Bước 3: Tháo công tắc và ổ cắm điện ra, để các đầu âm dương tách biệt nhau và dùng băng keo cách điện dán chúng lại. Bật Aptomat lên nếu thấy Aptomat nhảy liên tục thì nguyên nhân là do trục trặc của đường dây điện âm tường. Bạn tiến hành làm các bước tiếp theo.

Bước 4: Đấu trực tiếp Aptomat chống giật vào nguồn điện đầu vào. Tiếp theo lắp lần lượt các đường dây dẫn điện vào đầu ra của Aptomat chống giật. Nếu đường dây nào làm Aptomat chống giật bị nhảy có nghĩa là đường dây ấy bị hư hỏng.

Bước 5: Thay thế đường dây điện cũ, luồn dây điện mới vào rồi lắp lại. Bạn có thể sử dụng máy khoan để chạy một đường dây điện mới trong tường.

Từ khóa:

• Aptomat là thiết bị gì
• Aptomat tiếng anh là gì
• Ký hiệu aptomat
• Bảng tra thông số aptomat
• Ký hiệu C20 trên Aptomat là gì
• Aptomat chống giật
• Aptomat C32 la gì
• Các loại aptomat

Nội dung liên quan:

• Cách đấu công tắc điện vào bóng đèn tiện lợi
• WPS wifi là gì? Cách sử dụng và thiết lập WPS trên thiết bị
• An toàn điện cho trẻ em và cách sơ cứu khi điện giật