Hoạt động giao tiếp là gì? Các nhân tố cấu thành hoạt động giao tiếp? Vì sao giao tiếp bị thất bại – Trường THPT Thành Phố Sóc Trăng kiến thức mới năm 2023

Hoạt động giao tiếp là gì ? Các tác nhân cấu thành hoạt động giao tiếp ? Vì sao giao tiếp bị thất bại
Cùng THPT Sóc Trăng khám phá : hoạt động giao tiếp là gì, những tác nhân cấu thành nên hoạt động giao tiếp là gì, tầm quan trọng của hoạt động giao tiếp, …

Hoạt động giao tiếp là gì?

Hoạt động giao tiếp là hoạt động trao đổi tư tưởng, tình cảm, thông tin giữa con người với con người trong xã hội. Giao tiếp được thực hiện bằng nhiều loại phương tiện, trong đó ngôn ngữ là phương tiện quan trọng nhất.

Giao tiếp là một quy trình hoạt động trao đổi thông tin giữa người nói và người nghe nhằm mục đích đạt được một mục tiêu nào đó. Thông thường, giao tiếp trải qua ba trạng thái : ( 1 ) Trao đổi thông tin, tiếp xúc tâm ý ; ( 2 ) Hiểu biết lẫn nhau ; ( 3 ) Tác động và tác động ảnh hưởng lẫn nhau .

Hình 1.1 : Một số hoạt động của giao tiếp
Giao tiếp là một quy trình phức tạp và được cấu thành bởi rất nhiều những yếu tố khác nhau như : người gửi, người nhận, thông điệp, kênh thông tin ( có lời, không lời ), toàn cảnh … Tuy nhiên, có 3 yếu tố cơ bản cần phải được chú trọng trong quy trình rèn luyện kỹ năng và kiến thức giao tiếp đó là :
– Chủ thể và đối tượng người tiêu dùng tham gia quy trình giao tiếp : ( người gửi và người nhận ) : Mỗi một cá thể tham gia giao tiếp là một con người đơn cử, độc lạ về tính khí, tính cách, nhu yếu, sở trường thích nghi, niềm tin … Chính vì điều này, trong giao tiếp rất dễ Open hiện tượng kỳ lạ hiểu sai nghe nhầm .
– Thông điệp : Nội dung cần chuyển tải. Trong quy trình giao tiếp, thông điệp không phải khi nào cũng dễ hiểu và dễ nhận thấy mà nó còn có những “ nội dung ẩn ” phía sau. Thông điệp hoàn toàn có thể đơn thuần chỉ mang tính thông tin nhưng có nhiều trường hợp xen kẽ với cảm hứng, mong đợi, nhu yếu, sở trường thích nghi … của những đối tượng người dùng tham gia giao tiếp .
– Kênh thông tin : Ngôn ngữ có lời hoặc không lời ( cử chỉ, điệu bộ, ánh mắt, nụ cười, … )

Phân loại các hoạt động giao tiếp

Có nhiều kiểu giao tiếp khác nhau dựa trên những tiêu chuẩn khác nhau .

– Xét trên hoạt động giao tiếp trong xã hội, có thể chia thành ba loại:

Giao tiếp truyền thống lịch sử : là những mối quan hệ giữa người và người hình thành trong quy trình tăng trưởng xã hội, đó là quan hệ giữa ông bà, cha me, con cháu, hàng xóm … và sau cuối trở thành văn hoá ứng xử riêng trong xã hội .
Giao tiếp tính năng xuất phát từ sự chuyên hoá trong xã hội, ngôn từ … đó là những quy ước, những chuẩn mực, thông lệ chung trong xã hội được cho phép mọi người không quen biết nhau, rất khác nhau nhưng khi thực thi những vai trò xã hội đều sử dụng kiểu giao tiếp đó ( như quan hệ giữa xếp và nhân viên cấp dưới, người bán và người mua, chánh án và bị cáo … ) .
Giao tiếp tự do là những quy tắc và mục tiêu giao tiếp không lao lý trước như khuôn mẫu, nó Open trong quy trình tiếp xúc, tuỳ theo sự tăng trưởng của những mối quan hệ. Loại hình giao tiếp này trong đời sống trong thực tiễn là vô cùng phong phú và đa dạng, trên cơ sở những thông tin có được và để giải toả xung đột mỗi cá thể .

– Xét về khoảng cách tiếp xúc có hai loại trực tiếp và gián tiếp.

Giao tiếp trực tiếp là phương pháp mặt đối mặt sử dụng ngôn từ nói và phương pháp phi ngôn từ ( cử chỉ, hành vi … ) trong quy trình giao tiếp .
Giao tiếp gián tiếp là phương pháp trải qua một phương tiện đi lại trung gian khác như : thư từ, fax, email …

– Xét trên số người tham dự gồm các loại như:

Giao tiếp song phương ( hai người giao tiếp với nhau )
Giao tiếp nhóm ( trong tập thể )
Giao tiếp xã hội ( vương quốc, quốc tế … ) .

– Xét trên tính chất giao tiếp gồm hai loại:

Giao tiếp chính thức là mô hình giao tiếp có sự ấn định của pháp lý, theo một quá trình đã được thể chế hoá .
Giao tiếp phi chính thức không có tính ràng buộc hay mang nặng tính cá thể, nhưng vẫn phải tuân theo những thông lệ, quy ước thường thì .

– Xét theo nghề nghiệp có các loại như giao tiếp sư phạm, giao tiếp ngoại giao, giao tiếp kinh doanh…

Các nhân tố cấu thành nên hoạt động giao tiếp là gì?

– Các tác nhân chính trong hoạt động giao tiếp bằng ngôn từ :
+ Nhân vật giao tiếp : Gồm người nói và người nghe .
+ Nội dung giao tiếp ( thông tin trong văn bản nói, viết ) .
+ Mục đích, thực trạng giao tiếp : Thời gian, khoảng trống, văn hóa truyền thống, lịch sử vẻ vang, xã hội …
+ Phương tiện và phương pháp giao tiếp .

Tầm quan trọng của hoạt động giao tiếp

– Giao tiếp là phương pháp để cá thể link và hòa nhập với nhóm, với xã hội. Thông qua giao tiếp ngôn ngữ và phi ngôn từ, con người trao đổi thông tin với nhau, hiểu được nhau, để hành vi và ứng xử tương thích với thực trạng và những chuẩn mực do xã hội pháp luật .

– Trong giao tiếp, người ta cần làm thế nào để cảm nhận, hiểu được hành vi, ý nghĩ của người có quan hệ giao tiếp, của người cùng hoạt động với mình, đánh giá được thái độ, quan điểm, mục đích của người giao tiếp để đưa ra các hành động giao tiếp hiệu quả, được xã hội chấp nhận.

Nguyên nhân khiến hoạt động giao tiếp thất bại

Quá trình giao tiếp diễn ra có hiệu suất cao hay không là do người phát và người nhận thông tin có chung mạng lưới hệ thống mã hóa và giải thuật hay không. Những độc lạ về ngôn từ, về quan điểm, về xu thế giá trị khiến quy trình giao tiếp bị ách tắc, hiểu lẫm, gây xích míc giữa những bên .
Nhận thức của những bên tham gia giao tiếp là yếu tố gây ảnh hưởng tác động trực tiếp và mạnh nhất đến hoạt động giao tiếp .
Trạng thái xúc cảm của người giao tiếp, niềm tin và quan điểm sống của người tham gia giao tiếp sẽ quyết định hành động thông tin nào được tinh lọc tiếp đón hoặc bị bóp méo .
Ngoài ra, hoàn toàn có thể kể thêm một số ít yếu tố dẫn đến giao tiếp thất bại :

• Thông điệp đưa ra sai.
• Sử dụng phương pháp giao tiếp sai.
• Thông điệp không gửi đúng đối tuợng.
• Không có thông điệp nào đuợc đưa ra.
• Sự kết hợp của tất cả các yếu tố trên

Ví dụ : nghiên cứu và phân tích hoạt động giao tiếp trong những tác phẩm văn học

Ví dụ 1: Phân tích các nhân tố giao tiếp trong bài thơ Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương.

Thân em vừa trắng lại vừa tròn,
Bảy nổi ba chìm với nước non
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn,
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.

– Nội dung giao tiếp : Có thể thấy, bài thơ là một loại sản phẩm của hoạt động giao tiếp giữa nhà thơ và người đọc. Hồ Xuân Hương đã “ giao tiếp ’ ’ với người đọc về yếu tố giá trị và thân phận của người phụ nữ trong xã hội cũ, nhằm mục đích mục tiêu ngợi ca, khẳng định chắc chắn phẩm chất xinh xắn, sáng trong của họ và lên án sự bất công của xã hội .
– Phương tiện và phương pháp giao tiếp : Nội dung và mục tiêu được bộc lộ qua hình ảnh ẩn dụ bánh trôi nước, và mạng lưới hệ thống từ ngữ trong bài : trắng, tròn, thân, bảy nổi ba chìm, mặc dầu, mà em vẫn giữ tấm lòng son .
– Người đọc ( nghe ) một mặt địa thế căn cứ vào chính những từ ngữ và hình ảnh trong bài, mặt khác dựa vào thực trạng giao tiếp ( tác giả là một phụ nữ xinh đẹp, tài hoa, nhưng lận đận ) để hiểu và cảm nhận bài thơ .

Ví dụ 2:

Đọc đoạn văn bản (SGK) và trả lời câu hỏi:

Vua Trần trịnh trọng hỏi những bô lão :
– Nước Đại Việt ta tuy là một nước nhỏ ở phương Nam nhưng luôn bị quốc tế nhòm ngó. Tự cổ xưa đến giờ thật chưa có khi nào giặc mạnh và hung hãn như ngày này. Chúng sẽ kéo sang năm mươi vạn quân, bảo rằng : “ Vó ngựa Mông Cổ đi đến đâu cỏ không mọc được ở chỗ ấy ! ”. Vậy nên liệu tính sao đây ?
Mọi người rối loạn tranh nhau nói :
– Xin chúa thượng cho đánh !
– Thưa chỉ có đánh !
Nhà vua nhìn những khuôn mặt đẹp lồng lộng, hỏi lại một lần nữa :
– Nên hòa hay nên đánh ?
Tức thì muôn miệng một lời :
– Đánh ! Đánh !
Điện Diên Hồng như rung chuyển. Người người sục sôi .

a ). Các nhân vật giao tiếp trong hoạt động giao tiếp trong văn bản gồm : Vua Trần Nhân Tông, những bô lão và những người khác .
b ). Trong hoạt động giao tiếp trên, người nói và người nghe luôn đổi vai cho nhau. Lúc đầu vua Trần Nhân Tông là người nói, những bô lão là người nghe, sau đó, những bô lão là người nói “ Xin chúa thượng cho đánh ”, “ Thưa, chỉ có đánh ” … “ Đánh ! Đánh ! ” .
+ Người nói tiên phong là vua Trần Nhân Tông triển khai hành vi “ Trịnh trọng hỏi ”. Khi mọi người đáp ( trở thành người nói ) thì có hành vi “ rối loạn, tranh nhau nói ” .
+ Lần thứ hai, vua trở thành người nói và động tác kèm theo là “ nhìn những khuôn mặt đẹp lồng lộng, hỏi lại lần nữa ” ; còn những người nghe là những bô lão, sau cuối trở thành người nói qua hành vi “ … tức thì, muôn miệng một lời ” .
c ) Hoàn cảnh giao tiếp
+ Địa điểm tại điện Diên Hồng .
+ Thời gian thời vua Trần Nhân Tông, khi đó nước ta đang bị đế quốc Nguyên – Mông rình rập đe dọa xâm lăng .
d ) Hoạt động giao tiếp trên hướng vào nội dung luận bàn trách nhiệm vương quốc khi có giặc ngoại xâm. Vấn đề đơn cử trong hoạt động giao tiếp trên là : Nên hòa ( đầu hàng ) hay nên đánh ?
e ) Mục đích cuộc giao tiếp nhằm mục đích lôi kéo những bô lão, trải qua những bô lão để động viên, khuyến khích toàn dân quyết tâm đánh giặc cứu nước và mục tiêu giao tiếp đó đã đạt được .

Qua bài viết ở trên, THPT Sóc Trăng đã giúp các bạn học sinh hiểu rõ hơn hoạt động giao tiếp là gì, các nhân tố cấu thành nên hoạt động giao tiếp, tầm quan trọng và nguyên nhân khiến hoạt động giao tiếp bị thất bại. Các em học sinh có thể truy cập website THPT Sóc Trăng để tìm hiểu những bài viết hữu ích, phục vụ cho quá trình học tập và thi cử.

Đăng bởi : trung học phổ thông Sóc Trăng
Chuyên mục : Giáo Dục